Co właściwie robi prywatny detektyw?

„Co robi detektyw?„

Każdy, kto wykonuje zawód prywatnego detektywa, wielokrotnie na płaszczyźnie prywatnej stykał się z tym pytaniem. I pewnie każdy z nas ma jakąś własną odpowiedź, a z dużym prawdopodobieństwem nawet nie jedną. Mi najbardziej podoba się ta, której sam udzielam swojej trzyletniej córce oraz innym bardzo młodym osobom, które w różnych okolicznościach dowiadując się o moim zawodzie, zadają mi to pytanie. Mianowicie według mnie detektyw „pomaga ludziom w nietypowych problemach”. W tej przeznaczonej dla dzieci odpowiedzi kryją się według mnie wszystkie trzy istotne i charakterystyczne dla pracy prywatnego śledczego kwestie – pomoc, człowiek, nietypowy problem.

Pomoc to dla mnie takie działanie, które w jakiś sposób zmniejsza dyskomfort drugiej osoby. Do biura detektywistycznego przychodzą ludzie z różnymi sprawami, jednak wszystkie one wiążą się dla nich z określonymi negatywnymi emocjami. Poczucie skrzywdzenia, złość, gniew, niesmak, zaniepokojenie. Czasem jest to poczucie winy, a czasem zwykły lęk. Rolą detektywa jest pomóc tej osobie zmniejszyć natężenie tych wrażeń poprzez konkretne działanie i dostarczenie rzetelnych i wiarygodnych informacji.

To właśnie emocje są zwykle główną bezpośrednią przyczyną, która kieruje ludzi po pomoc do agencji detektywistycznej. I to właśnie zwykle od tego, co dana osoba czuje, zaczyna się rozmowa Klienta w dobrym biurze detektywistycznym. I chociaż emocje w trakcie pracy operacyjnej detektywa należy już odłożyć na bok, to jednak należy do nich podchodzić z szacunkiem i empatią w trakcie całego procesu świadczenia usługi.

Wiadomo jednak, że nie w każdej sprawie detektyw może lub jest w stanie pomóc. Czasem z powodów obiektywnych pewna sfera znajduje się poza kompetencjami lub uprawnieniami detektywa. Detektyw nie może reprezentować Klienta w sądzie, nie pomoże mu w sprawach zdrowotnych ani nie doradzi w kwestii doboru sprzętu AGD. Czasem jednak także pewne bariery fizyczne uniemożliwiają śledczemu skuteczne działanie i osiągnięcie oczekiwanych rezultatów. Nawet najbardziej skuteczny pracownik biura detektywistycznego nie jest w stanie zrobić zdjęcia czegoś, co już się wydarzyło lub być jednocześnie w dwóch miejscach w jednym momencie. Dobry detektyw nie złamie prawa ani nie nagnie podstawowych zasad etycznych, nawet za bardzo atrakcyjne wynagrodzenie i nawet wtedy, gdy takie działania w wymierny sposób pomoże jego Zleceniodawcy.

Jednak nawet wtedy, gdy detektyw napotyka takie przekraczalne bariery, to powinien postarać się udzielić pomocy tej osobie chociażby poprzez dobre słowo lub umiejętne i pełne empatii jej wysłuchanie. Nierzadko taką pomocą może okazać się wskazówka, kto inny i gdzie może takiego wsparcia w danej konkretnej sytuacji udzielić.

Drugim aspektem pracy śledczego jest człowiek. Prywatny detektyw bowiem zawsze pomaga człowiekowi, nawet jeśli jego Zleceniodawcą jest osoba prawna lub obiektem działania zwierzę. To właśnie konkretna osoba jest beneficjentem, lub niestety czasem tylko Klientem, konkretnej usługi detektywistycznej.

Dlatego tak istotne w pracy detektywa jest to, aby potrafić umiejętnie rozmawiać z ludźmi. A jest to niestety zdolność, której w toku edukacji szkolnej w żaden sposób się nie nabywa, ani tym bardziej nie rozwija. Rozmowa bowiem to nie tylko skuteczne i proste przekazywanie komunikatów, ale także aktywne słuchanie i takie sterowanie procesem komunikacji, aby była ona możliwie komfortowa i efektywna dla wszystkich uczestniczących w niej stronach.

Trzecim atrybutem pracy prywatnego detektywa jest problem, zwykle problem nietypowy. Ta niecodzienność sprawy, która trafia do agencji detektywistycznej, polega przede wszystkim na tym, że nie działa na rynku żadna inna firma ani organizacja, która zajmuje się fachową pomocą w danym obszarze. O ile w sprawie cieknącej rury czy kwestii spadkowej wiadomo, że należy się zwrócić odpowiednio do hydraulika i adwokata bądź radcy prawnego, to sprawy związane z poszukiwaniem zaginionych, ujawnianiem majątków czy zdobywaniem dowodów zdrady nie mają swoich dedykowanych profesji. Te właśnie problemy trafiają do prywatnego detektywa, który w oparciu o przepisy ustawy o usługach detektywistycznych ma prawo podejmować czynności w sprawach, które wiążą się z pozyskiwaniem, przetwarzaniem i udostępnianiem informacji, które nie są publicznie dostępne.

Zatem co konkretnie robi detektyw?

Schodząc zatem na poziom bardziej szczegółowy, przyjrzyjmy się, jak wymienione powyżej trzy atrybuty pracy detektywa znajdują odzwierciedlenie w rzeczywistości. Jak detektyw pomaga? Komu pomaga biuro detektywistyczne? W jakich nietypowych problemach można liczyć na pomoc agencji detektywistycznej?

Ogólną odpowiedź na pytanie o to, jak pomaga prywatny detektyw znajdziemy we wspomnianej już ustawie o usługach detektywistycznych. Rozwijając jednak zapis ustawy i przekładając go na rzeczywistość można powiedzieć, że agencja detektywistyczna wykorzystuje swoje zasoby – sprzęt detektywistyczny, ludzi, informatorów – do pozyskiwania informacji istotnych dla Klienta. Większość pracy detektywa to zatem działania operacyjne polegające przede wszystkim na obserwacji, nawiązywaniu i rozwijaniu kontaktów czy zbieraniu materiału dowodowego. Prywatny śledczy w ramach czynności dokonuje także rekonesansu, rozpoznania, prowadzi wywiady środowiskowe. Analizuje nagrania audio i video, robi analizę danych oraz publicznie dostępnych informacji.

Jednak nie mniej istotna dla aspektu pomocy Zleceniodawcy jest ta nieco mniej lubiana przez prywatnych śledczych praca związana z przygotowywaniem sprawozdań czy obróbką zgromadzonego w toku sprawy materiału. Dopiero bowiem finalny efekt pracy detektywa może przełożyć się na wymierne korzyści Klienta – korzystne rozstrzygnięcie sądowe lub materiał potwierdzający zaistnienie określonych zdarzeń lub okoliczności.

Każde zlecenie jest jednak inne, dlatego prywatny detektyw musi przede wszystkim myśleć i rozsądnie planować. Ograniczone możliwości budżetowe Klienta zmuszają zwykle biuro detektywistyczne do przeprowadzenia jedynie tych czynności operacyjnych, które z największym stopniu mogą przyczynić się do uzyskania satysfakcjonujących Zleceniodawcę rezultatów.

W jakich konkretnie sprawach pomaga detektyw?

Katalog spraw, którymi może zajmować się prywatny detektyw jest praktycznie nieograniczony. Zakres usług detektywistycznych wskazany w ustawie regulującej pracę biur detektywistycznych jest bowiem otwarty i może obejmować praktycznie każde działanie, które nie jest zastrzeżone do kompetencji organów państwowych lub kompetencji innych wyspecjalizowanych w danym obszarze grup zawodowych (adwokaci, radcowie prawni, lekarze, etc.).

Owszem, prywatny detektyw w przeważającej części realizowanych spraw pomaga zbierać materiały związane z konkretnymi osobami we wskazanym przez Klienta ujęciu. Najczęściej realizuje obserwacje osób w celu potwierdzenia lub rozwiania podejrzeń o zdradę partnera. Nierzadko prowadzi czynności polegające na kontroli rodzicielskiej. Bardzo często ma na tapecie sprawy karne, poszukiwanie mienia lub osób lub ustalenia adresowe.

Do biur detektywistycznych trafiają jednak także bardzo nietypowe sprawy, takie jak:

• doręczenie pisma wskazanej osobie;
• udowodnienie mobbingu lub molestowania seksualnego;
• weryfikacja orientacji seksualnej wskazanej osoby;
• znalezienie interesujących źródeł informacji o osobie na podstawie jej śmieci;
• sprawdzenie rzeczywistych postępów dziecka na studiach;

Zatem codzienna praca prywatnego detektywa jest bardzo zróżnicowana i wybitnie nieprzewidywalna, a zakres spraw, z którymi może się zetknąć jest otwarty i stale się poszerza.